ZESPÓŁ DWORSKI W ZATROCZU

Znajdujące się na brzegu jeziora Galwe Zatrocze przez długi czas należało do szlachty tatarskiej i litewskiej, aż w 1897 roku przypadł hrabiemu Józefowi Tyszkiewiczowi. Hrabia zaprosił z Warszawy architekta Józefa Husa, który zaprojektował biały murowany pałac. Główne wejście zdobiły herby rodzinne. Na dachu powiewała flaga rodzinna. Przesmyk między jeziorami Galwe i Skajście prowadził Tyszkiewiczów do dworu. Przewoził ich wodą wierny i punktualny jak zegarek przewoźnik Piotr Sobolewski. Jedyną drogę lądową prowadzącą do dworu nazywano „drogą ziemniaków” i była wykorzystywana tylko przez najemników dworskich
W oczekiwaniu na hrabiów, ustawiano w wazach w holu bukiety ściętych kwiatów, a pokoje aromatyzowano zagranicznymi perfumami. Gdy hrabiowie przyjeżdżali do dworu, były organizowane przyjęcia i uczty. Podniebienia gości, zaproszonych do sali balowej, pieściła zupa rakowa i duszona wołowina zawinięta w liście winogron. Za każdym razem tańce rozpoczynał polonez. Aby stopy nie ślizgały się, służba parkiet posypywała kredą. Wirująca w tańcu Jadwiga Tyszkiewiczowa zachwycała swoimi strojami. Śledziła za modą, na bieżąco czytała magazyny mody. Sama szyła szaty liturgiczne. Była bardzo pobożną kobietą. Obrazki świętych wisiały nad każdym dziecięcym łóżkiem. Każdy z młodych hrabiów miał swojego kierownika duchowego.
Po rozpoczęciu wojny w 1915 roku Tyszkiewicz wraz z żoną i dziećmi wyjechał do Sankt Petersburga. Wyjeżdżając zadbał o to, aby ceny przedmioty zostały ukryte.
Cenniejsze kamienie szlachetne, wyroby ze złota, brylanty zaszyto w ubrania dzieci oraz ukryto w ich lalkach. Po zakończeniu wojny do Zatrocza powróciła jedynie hrabina. Jej mąż Józef Tyszkiewicz zmarł w Petersburgu w 1917 roku. Jedna ze strojniejszych pań Litwy do końca życia zakładała jedynie czarne szaty. Przywiozła do Zatrocza w metalowej trumnie zwłoki męża. Zostały ponownie pochowane w zboczu w parku pałacowym w Zatroczu.
Gdy rozpoczęła się II wojna światowa, hrabina przeprowadziła się do brata męża do dworu w Kretyndze. Pozostawiony bez właścicieli dwór został znacjonalizowany. Obecnie Zatrocze należy do Trockiego Historycznego Parku Narodowego.

  • Pałac w Zatroczu zbudowano w 1897 roku, gdy dwór nabył hrabia Józef Tyszkiewicz. Warszawski architekt Józef Hus zaprojektował murowany pałac w stylu klasycystycznego. W owym czasie była to podmiejska willa, przeznaczona na lato. Główne wejście zdobiły dekoracyjne wazy i herby rodziny hrabiego. Do pałacu przywieziono z Paryża meble, zawieszono kryształowe żyrandole i świeczniki. Na parterze…
  • Przy drodze o przeznaczeniu gospodarczym zbudowano stajnię na początku XX wieku. W niej trzymano tylko karety, rumaki i kucyki. W Zatroczu rzadziej jeżdżono na koniu niż w innych dworach. Hrabia wsiadał na siodło tylko chcąc obejrzeć swoje włości. Hrabina po urodzeniu dzieci bała się o swoje zdrowie, dlatego podróżowała wyłącznie siedząc w karetach. Młodym hrabiom…
  • Obory dworskie zbudowano w 1895 roku. W nich hodowano rasowe bydło holenderskie. W czasach Tyszkiewiczów w Zatroczu trzymano ponad stu mlecznych krów. Codziennie wydojone mleko transportowano końmi do Wilna, odległego o około 30 kilometrów, i tam sprzedawano. W celu utrzymania produktywności, o zwierzęta bardzo dbano. W zimnym okresie zapędzano bydło do obór, codziennie pomieszczenia były…
  • Dom mieszkalny w Zatroczu zbudowano jeszcze w XVIII-XIX wieku przez ówczesnych właścicieli dworu Odyńców. Później po nabyciu dworu przez Józefa Tyszkiewicza, w tym budynku osiedlono pracowników, którzy zajmowali się budową. Po zakończeniu prace budowlanych budynek dostosowano dla personalu obsługującego we dworze. Urządzono dla nich pomieszczenia mieszkalne.
  • Zespół budynków gorzelni we dworze w Zatroczu – to jeden z wyraźniejszych akcentów architektonicznych w części gospodarczej dworu. Warzelnia i magazyn spirytusu z czerwonej cegły zbudowano w 1896 roku. Na środku pomieszczenia ustawiono olbrzymi bak. Do niego trafiały specjalnie położonymi rurami wyprodukowane napoje z warzelni. Dwór słynął z likieru pigwowego i wina z czarnej porzeczki,…
  • Zbudowaną w Zatroczu sklepioną piwnicę znaleziono pod psiarnią. Na miejscu psiarni w czasach sowieckich zbudowano łaźnię. Obecnie zburzona.
  • Stróżówkę w Zatroczu zbudowano w 1897 roku. W domku urządzano pomieszczenia mieszkalne i stanowisko dyżurnego. Stróż miał w obowiązku pilnować cały teren obszaru dworskiego.
  • Spichlerz dworski zbudowano w końcu XIX wieku. Do spichlerza prowadziły dwuskrzydłowe wysokie wrota. Wejście zdobiły dwie wieżyczki. W spichlerzu trzymano różne narzędzia i przedmioty codziennego użytku. Niemało miejsca przeznaczono również na zboże oraz mąkę. Na polach dworskich siano grykę, owies, jęczmień, pszenicę i żyto. Większa część plonów sprzedawano. Pozostałą wykorzystywano na potrzeby dworu. Obecnie w…
  • Prostokątny dom stojący nieco dalej od zespołu dworskiego zbudowano w 1898 roku. W budynku urządzono kuźnię dworską. Kowal, który tam pracował, niemal codziennie musiał podkuwać konie robocze, które do Wilna, odległego o trzydzieści kilometrów, woziły wydojone w oborach dworskich mleko lub zebrane w sadach owoce. Kowal też musiał oporządzić różne narzędzia gospodarcze, naprawiać lub produkować…
  • Na końcu półwyspu na brzegu jeziora powstał dom przewoźnika w 1898 roku. W nim przewoźnik i mieszkał, i dyżurował. Odpowiadał ma przewóz ludzi. Najkrótsza droga z półwyspu zatrockiego na ląd prowadziła przez przesmyk między jeziorami Galwe i Skajście. Gdy dwór należał do Józefa Tyszkiewicza, obowiązki przewoźnika pełnił Piotr Sobolewski. Przychylność hrabiów pozyskał za wierność i…
  • W zboczu wybrzeża jeziora Galwe lodownia pojawiła się w XIX wieku. Główne pomieszczenie lodowni mieściło się pod ziemią. W ten sposób dłużej można było utrzymać odpowiednią temperaturę, aby produkty przechowywane w lodowni nie zepsuły się. Gdy jezioro zamarzało, robotnicy wycinali bryły lodu i transportowali do lodowni. Po ociepleniu się pogody bryły lodu ochładzały pomieszczenie i…
  • Park dworski w Zatroczu, o powierzchni około półtora hektara, niemal ze wszystkich stron otaczała woda. W tym miejscu park ukształtował architekt krajobrazu Francuz Édouarda François André w 1898 roku. W parku zaprojektowano dwa partery w stylu francuskim z alejami strzyżonych lip, kwietnikami i posągami. Park ukształtowano jako park odbić wodnych w stylu mieszanym. W nim…
  • Na miejscy starego cmentarza w Zatroczu znajdowała się dawna świątynia pogańska – święte góry. Żaden z właścicieli dworu nie chciał zmienić przeznaczenia tego miejsca. W XVIII wieku dwór nabył Wawrzyniec Odyniec, i na miejscu świętej góry zbudował barokowy kościół unicki. Działał do 1837 roku. Tyszkiewiczowie w tym samym miejscu zbudowali kaplicę katolicką. Obok niej założono…
  • Zespół budynków gorzelni we dworze w Zatroczu – to jeden z wyraźniejszych akcentów architektonicznych w części gospodarczej dworu. Warzelnia i magazyn spirytusu z czerwonej cegły zbudowano w 1896 roku. Na środku pomieszczenia ustawiono olbrzymi bak. Do niego trafiały specjalnie położonymi rurami wyprodukowane napoje z warzelni. Dwór słynął z likieru pigwowego i wina z czarnej porzeczki,…

Daugiau informacijos: http://www.trakai-visit.lt/lt/ekskursijos-po-uzutrakio-parka-ir-rumus

Darbo laikas:
Gegužės – rugsėjo mėn.
I – II: Nedirba
III – VII: 11.00 val. – 19.00 val.

Spalio mėn. – balandžio mėn.
I – IV: Nedirba
V – VII: 11.00 val. – 16.00 val.

Ekskursijos:
Trakų istorinio nacionalinio parko direkcijoje ( LT, RU, EN kalbomis)
Tel.:

Lietuvos Dvarai : Lista dworów
Savivaldybė : Trakų raj. sav.
Daugiau informacijos : www.seniejitrakai.lt
Comments