ZESPÓŁ DWORSKI W JURBORKU

Dwór królewski w Jurborku istniał już w XIV wieku. W 1795 roku od imperatorowej Rosji Katarzyny II dwór otrzymał jej faworyt Platon Zubow. Zatrudnił on architekta Ponciniego, aby ten zaprojektował nowy pałac. W 1845 roku car Rosji Mikołaj I dwór podarował swojemu powiernikowi księciu Iłarionowi Wasiljewiczowi Wasilczykowowi. Gdy ten zmarł, dwór przypadł jego synowi Iłarionowi Iłarionowiczowi Wasilczykowowi. Gospodarz zbudował nowy pałac z luksusowym holem, oranżerią, rozszerzył park. Obcy mieli zakaz wchodzenia na teren dworu. Nie było tylko żadnego zakazu odwiedzania cerkwi, zbudowanej przez książęcą parę. Aby dwór przynosił zyski, książę sprzedał las, zbudował cegielnię, tartak, browar. Wasilczykowowie utrzymywali w Jurborku szpital, sierociniec, przytułek dla bezdomnych.
Gdy w 1870 roku książę zmarł, dwór przypadł jego synowi Seriuszowi Iłarionowiczowi Wasilczykowowi. On, podobnie jak i ojciec, wraz z żoną Marią do Jurborka przyjeżdżał tylko latem. Od razu po przybyciu organizowano w parku przy pałacu majówkę. Gdy zbliżała się jesień organizowano święto plonów. Na przyjęcie zapraszano wszystkich robotników dworskich wraz z rodzinami. Na poczęstunek gotowano duży gar kapusty, mięsa, gospodynie piekły pierogi. Książę stawiał beczkę piwa, dzieciom nie żałowano słodycze, a kobietom rozdawano tkaniny.
Dzięki środkom Wasilczykowowów w Jurborku zaczęła działać pierwsza elektrownia, założona została litewska szkoła tkactwa. We dworze działała przędzalnia, browar, rozszerzano produkcję masła i sera. Wyprodukowane w Jurborku sery „baksztańskie“ i „holenderskie“ eksportowano nawet do Francji. Wasilczykowowie próbowali zaszczepić przedsiębiorczość również w miejscowych, organizowali targi rolnicze. Gdy zdarzyło się nieszczęście, książę nie pozostawiał miejscowych na pastwę losu. Niósł pomoc po większych potopach i pożarach.
Gdy Niemcy wypowiedzieli wojnę Rosji, książę został wyznaczony na dowódcę dywizji kawalerii. Dopóki dywizja była rozlokowana niedaleko Jurborku, książę, gdy miał czas, przyjeżdżał do dworu. Widząc zagrożenie zorganizował transport co cenniejszego majątku dworskiego do Rosji. Gdy rozpoczęła się wojna, rodzina książęca zamieszkała w Sankt Petersburgu. Majątek dworu rozdzielono pomiędzy nie posiadającymi ziemi. Parki wraz z zabudowaniami przeznaczono na gimnazjum Słońce. Obecnie we dworze w Jurborku mieści się Muzeum Krajoznawcze w Jurborku.

  • Budowa południowej oficyny dworu w Jurborku rozpoczęła się około 1847 roku. Dwukondygnacyjna oficyna była przeznaczona dla służby dworskiej. Wystrój wnętrz nie był wystawny. Pomieszczenia podzielono na mieszkania. Później w oficynie urządzono kancelarię dworską. Od 2008 r. mieści się tutaj centrum informacji turystycznej w Jurborku.
  • W I połowie XIX w. zbudowano dwukondygnacyjną oficynę północną, która zewnętrznie wyglądała jak południowa oficyna. Jednakże różniło się wnętrze. Wewnątrz do dziś zachowały się ozdobne dekoracje z drewna, oryginalny rzeźbiony w drewnie sufit. Oficyna północna była przeznaczana dla rodziny książęcej, zatrzymywali się również przybyli szacowni goście.
  • Bogata cerkiew prawosławna w zespole dworskim w Jurborku powstała na miejscu murowanego magazynu wódki, zbudowanego, gdy dworem władał Platon Zubow. Cerkiew wyświecona w 1865 roku, była otwarta dla wszystkich wierzących. Sprawą honorową był ślub lub chrzest w tej cerkwi. Wasilczykowowie nie tylko zbudowali cerkiew, ale również utrzymywali duchownego. Kapłan na stałe mieszkał niedaleko cerkwi. Dbający…
  • Czworaki, stojące poza terenem dworu, zbudowano w połowie XIX w.  W czworakach mieszkali zatrudnieni we dworze robotnicy. Każdy z nich oprócz pomieszczeń mieszkalnych otrzymywał jeszcze kawałek ziemi oraz mógł trzymać zwierzęta na swój użytek.
  • Budynek gospodarczy w zespole dworskim w Jurborku zbudowano na początku XX w. W nim trzymano zwierzęta hodowane we dworze, paszę przeznaczoną dla nich, narzędzia wykorzystywane w gospodarce. Budynek nie zachował się do naszych czasów.
  • Pod koniec XIX wieku długi drewniany budynek był zbudowany w pobliżu wejścia do dworku i służył, jako dom oficerski. Cały pułk dragoniów został rozlokowany w Jurborku, aby chronić ścianą do Prus, która szła przez Niemen. Same dragoni strzeżyli w punktach, co 2 kilometry w całej sekcji granicznej. W domu Dragoniów były spotkania dowódców pułku, dowódcy…
  • Wysoki, murowany płot z czerwonej cegły chronił prywatność Książęca. Wejście do pałacu była dostępna przez dwie szerokie żelazne bramy. Wejście do dworku podczas pobytu gospodarzy było zabronione. Obecnie pozostałe tylko kute metalowe słupki z bramką dla pieszych i część murowanego ogrodzenia.
  • Z inicjatywy książąt Wasilczykowów park dworski poszerzono w XIX w. Od razu po przybyciu do pałacu para książęca w parku organizowała majówkę, gdy zbliżała się jesień organizowano święto plonów. W cieniu drzew grała orkiestra trąbek, częstowano się mięsem i pierogami. Zmęczeni siadali na ławkach, które ustawiono pod dużym drewnianym borowikiem. Poza świętami w parku postronni…

Lietuvos Dvarai : Lista dworów
Savivaldybė : Jurbarko raj. sav.
Adresas : Vydūno g. 19, Jurbarkas 74122
El. paštas : turizmas@jurbarkas.lt
Telefonas : (8 447) 51 485
Comments